Waarvan:

Waarvan:

Toelichting

Nieuw beleid

De toelichting op de financiële specificaties van programma 3 wijkt enigszins af van de andere programma’s. Reden daarvan is dat het onderscheid tussen 'uitwerking collegeprogramma' en 'overige mutaties' niet eenduidig te maken is. Dit onderscheid wel gebruiken voor clustering van de toelichtingen leidde niet tot een inzichtelijke begrotingstoelichting.

Ten opzichte van het vertrekpunt van de begroting 2019 is de belangrijkste mutatie in de toerekening van de afschrijvingslasten. Op basis van het strategisch plan onderwijs en huisvesting uit 2015 is vanaf 2018 ruimte gereserveerd in de begroting ter dekking van de afschrijvingslasten van de nieuw te bouwen scholen. Het bedrag was gebaseerd op de nieuwe lasten van alle scholen. Echter is in 2019 t/m 2021 het gereserveerde bedrag (nog) niet nodig. Vanaf 2022 is er wel rekening gehouden met enerzijds een reservering voor toekomstige afschrijvingslasten en anderzijds de afschrijvingslasten van de IKC’s Ter Aar en Zevenhoven.

Daarnaast is er sprake van een wijziging van toerekening van ambtelijke capaciteit ter hoogte van € 139.000, een verhoging van de bijdrage aan de RDOG (conform RDOG begroting 2019) door indexering en gewijzigde toerekening van kosten en een administratieve overboeking van de bedrijfsvoeringskosten van de Verbinding naar programma 5 bedrijfsvoering

Thema Zorg en leefstijl
- In samenwerking met de Binnenvest kunnen dakloze inwoners van de gemeente Nieuwkoop tijdelijk gehuisvest worden in vier units in Zevenhoven. Tijdens het verblijf in deze units ontvangen de bewoners begeleiding door personeel van de Binnenvest. De kosten bedragen totaal € 40.000 per jaar en waren nog niet begroot. Waarschijnlijk komt hier op termijn budget voor in het kader van de decentralisatie maatschappelijke zorg;
- Het budget voor PGB sociale participatie laat op basis van de toegekende beschikkingen voor 2018 en verder een tekort zien, waardoor rekening wordt gehouden met een kostenstijging van € 260.000. De verwachting is dat dit deels kan worden omgebogen door middel van beheersmaatregelen;
- In 2018 is gebleken dat we de gemeentelijke regiefunctie op de Wmo moeten versterken. Een concreet plan hiervoor moet nog worden gemaakt, vooralsnog wordt uitgegaan van een budget van € 150.000 structureel.
- Mede door de AMvB reële prijs, is de verwachting dat de uitgaven voor sociale participatie (zorg in natura / algemene voorzieningen) de komende jaren meer zullen stijgen dan de index van 2,3%. Darom is rekening gehouden met een extra kostenstijging van € 50.000;
- Door de verwachte invoering van het 'abonnementstarief' verminderen de inkomsten uit eigen bijdragen. Dit wordt gedeeltelijk (€ 45.000) gecompenseerd door het Rijk via de algemene uitkering.
- Daarnaast krijgen we te maken met een kostenstijging op de huishoudelijke verzorging (oplopend van € 77.000 in 2019 tot € 172.000 in 2022). In de kostenontwikkeling is rekening gehouden met hogere tarieven als gevolg van de nieuwe cao VVT en een verwachte toename van gebruik van voorzieningen als gevolg van de invoering van het abonnementstarief (vaste lagere eigen bijdrage voor alle Wmo-cliënten).
- Op basis van de ervaringscijfers van de mantelzorgwaardering uit 2016 en 2017 wordt het budget afgeraamd met € 16.000;
- De stelpost sociaal domein wordt vooralsnog vanaf 2020 opgehoogd voor volumeontwikkeling, risico’s, etcetera. Het gaat om een bedragen van respectievelijk € 166.000, € 102.000 en € 135.000. Het saldo is bepaald op basis van de bedragen waarmee in het collegeprogramma rekening is gehouden. We brengen versneld in kaart welke externe factoren van invloed zijn op de toename van de zorgvraag en de ontwikkeling van de kosten;

- Door een CAO stijging per 1 oktober gaan de tarieven voor Hulp bij de Huishouding extra omhoog. Het effect hiervan bedraagt naar schatting € 31.000 oplopend naar € 38.000.
-  Niet alle posten van budgetsubsidies zijn al verhoogd in de begroting 2019. Dit is de afgelopen jaren het beleid geweest. Daar waar nu bekend is dat er hierdoor knelpunten ontstaan is dit meegenomen in de begroting. Voorgesteld wordt om daarnaast € 25.000 te ramen om nog niet bekende knelpunten op te lossen. De subsidieaanvragen moeten voor 1 oktober zijn ingediend. Daarna kunnen we de balans opmaken.
- Aansluiting bij regionale begroting jeugdhulp: Dit heeft enerzijds te maken met een verhoging van de kosten van jeugdhulp (€ 87.000), doordat is besloten de regionale jeugdhulp realistisch te begroten. Hier staat tegenover dat de meerjarenraming van de TWO Jeugd van Holland Rijnland vanaf 2020 een besparing laat zien op gespecialiseerde jeugdhulp, oplopend van € 62.000 in 2020 tot € 101.000 in 2022.
- Stijgende kosten voor jeugdhulp: de komende jaren worden bedragen toegevoegd aan het gemeentefonds voor jeugdhulp (oplopend van € 99.000 in 2019 tot € 216.000 in 2022). De gemeente is verantwoordelijk voor verlengde pleeghulp. Dat zal tot extra kosten leiden. Daarnaast laat de realisatie van 2017 zien dat er een groot verschil zit tussen de baten voor jeugdhulp en de lasten. Op dit moment speelt de discussie over doorgaan met het solidariteitsprincipe. Dat kan voor Nieuwkoop grote consequenties hebben. Voorgesteld wordt om deze middelen op te nemen op een stelpost binnen het product jeugd;
- Er is regionaal een discussie ontstaan over het solidariteitsmodel rond de jeugdhulp. De uitgaven van de afgelopen drie jaar van Nieuwkoop laten grote schommelingen zien. Er wordt nog onderzocht waardoor deze verschillen worden veroorzaakt. Nieuwkoop had gemiddeld genomen voordeel bij de regionale solidariteit.
De gemiddelde uitgaven voor Nieuwkoop bedragen ca. 5 mln. euro. Om de begroting op het niveau te brengen van de gemiddelde uitgaven van de afgelopen jaren dient er bijgeraamd te worden.
- Lokaal en regionaal is bestuurlijk de wens geuit de komende jaren meer in te zetten op preventief jeugdbeleid. Binnen de huidige begroting is hier maar beperkt ruimte voor, doordat de afgelopen jaren fors op het jeugdbeleid is bezuinigd. Het budget wordt met € 75.000 euro bijgeraamd, waardoor het budget weer rond het niveau van enkele jaren terug ligt. Dekking wordt grotendeels (€ 50.000) gevonden op de post Kinderopvang voor sociaal en medisch geïndiceerden (onder volksgezondheid).

Thema Werk en inkomen
- Om de deelname aan het verenigingsleven van mensen met een laag inkomen te stimuleren wordt een bedrag geraamd van € 40.000. In 2018 doen we een pilot naar analogie van het jeugdsportfonds. Als dit slaagt, dan willen we deze voorziening structureel maken.
- Er wordt extra geld ontvangen voor versterking van het gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid en armoedebestrijding onder kinderen. We stellen een concreet plan op en willen deze middelen reserveren om hier extra op in te zetten.
- Het BUIG budget (voor verstrekking van bijstandsuitkeringen) stijgt. Voorheen raamden we het maximale eigen risico (tot de vangnetuitkering). Door de hogere inkomsten lopen we minder risico. We stellen daarom voor om de helft van het eigen risico te ramen. Dit leidt tot een voordeel in de begroting.
- De Rijksmiddelen van de voormalige WSW worden vanaf 2018 direct uitgekeerd aan Alphen aan den Rijn. Dit betekent voor Nieuwkoop een daling van de algemene uitkering en een daling van de kosten voor het werkbedrijf. Het nadeel op de algemene uitkering valt onder het programma Algemene Dekkingsmiddelen.
- Binnen de begroting is conform het bestaand beleid een bedrag geraamd voor Nieuwkoop Werkt (€ 50.000) en nog een stelpost voor de vorming van het Werkbedrijf (€ 50.000). Het is de bedoeling om met deze middelen aanvullende lokale maatregelen te treffen op het gebied van werk en inkomen / aansluiting te versterken op het lokale bedrijfsleven conform Nieuwkoop Werkt.

Thema Vrije tijd en cultuur
- We maken budget beschikbaar (€ 15.000) voor het opstellen van een notitie grootschalige evenementen, waarmee we ons beleid bepalen om grotere (niet-commerciële) evenementen te kunnen ondersteunen (bijvoorbeeld doormiddel van cofinanciering). Dit punt is afkomstig uit het collegeprogramma en wordt gedekt vanuit een onttrekking aan de algemene reserve en de reserve grootschalige evenementen.
- Er wordt een klein budget gevraagd voor het opzetten en uitvoeren van nieuw sportbeleid.

Thema Onderwijs en ontwikkeling
- De lasten voor de peuterspeelzalen dalen met € 125.000 per jaar. Doordat de peuterspeelzalen zijn omgezet naar peuteropvang, kunnen ouders ook hier kinderopvangtoeslag aanvragen. Door deze verandering heeft Stichting Samenwerkende Peuterspeelzalen minder subsidie nodig.
- Er wordt rekening gehouden met een stijging van de kosten voor leerlingenvervoer van € 36.000 (inclusief indexering). De uitgaven op dit budget zijn de afgelopen twee jaar gestegen door een toename van het aantal aanvragen en grotere afstanden. De verwachting is dat deze trend zich doorzet. Horizon heeft geen dependance meer in Alphen aan den Rijn, die kinderen gaan nu naar Gouda en dat betekent een kostenstijging. Hier staat een verlaging van de loonkosten tegenover door een andere doorbelasting van personele capaciteit.
- De regering gaat de middelen voor onderwijsachterstandenbeleid (GOAB) anders verdelen over de gemeenten. Dit betekent dat wij als kleine gemeente meer geld zullen gaan krijgen, derhalve wordt het budget opgehoogd.
- In 2022 wordt het voordeel op het thema onderwijs (€ 85.000) toegevoegd aan de stelpost onderwijshuisvesting voor het opvangen van de toenemende kapitaallasten door stijgende bouwkosten. Op basis van de huidige inschattingen is de stelpost voor onderwijshuisvesting in zijn geheel nodig om de bouwkosten te bekostigen. Dat maakt dat er voor eventuele extra kosten voor beheer en exploitatie van de gemeentelijke delen van de IKC’s, bijvoorbeeld voor het ontzorgen om medegebruik mogelijk te maken, geen ruimte is in de begroting. Wanneer er extra ruimte komt in de meerjarenbegroting dan lijkt het zinvol om daar rekening mee te gaan houden.

Totaal wijzigingsvoorstellen programma 3
Gelet op bovenstaande komt het totaal aan wijzigingsvoorstellen van programma 3 uit op € 138.000 voordelig in 2019 aflopend naar nadelig effect van € 365.000 aan lasten in 2022. Natuurlijk is een aantal grote ontwikkelingen (nog) lastig te kwantificeren. Het merendeel aan risico’s lijkt echter op te vangen binnen de budgetten die daarvoor beschikbaar zijn.

Autonoom

Bestaand beleid